Chào mọi người, lại là tôi đây. Hôm nay rảnh rỗi nên tôi muốn chia sẻ một chút về quá trình vật lộn với đống từ vựng tiếng Anh lớp 10 chương trình mới mà tôi vừa trải qua. Chuyện là nhà có đứa cháu vừa lên lớp 10, sách mới chương trình mới, từ vựng cũng mới toe luôn, nên tôi cũng phải xắn tay vào xem xét để còn biết đường hướng dẫn nó.
Hành trình bắt đầu
Đầu tiên là phải kiếm cho bằng được cuốn sách giáo khoa tiếng Anh lớp 10 chương trình mới. Lật qua vài unit đầu, tôi thấy lượng từ vựng cũng kha khá đấy, mà toàn từ lạ hoắc, hoặc quen mặt nhưng nghĩa lại dùng trong ngữ cảnh khác. Tôi nghĩ bụng, quả này mà không có chiến lược học hành tử tế thì cả người dạy lẫn người học đều “toang”.
Thế là tôi quyết định, mình phải tự mình “thực hành” trước, xem cách nào học hiệu quả nhất. Tôi bắt đầu chia nhỏ ra, mỗi unit một ít. Không chỉ là chép từ rồi học thuộc lòng như hồi xưa đâu nha. Tôi thử áp dụng mấy cách này:
- Ghi chép có hệ thống: Với mỗi từ mới, tôi ghi lại từ đó, phiên âm (cái này quan trọng lắm nè, để phát âm cho chuẩn), nghĩa tiếng Việt, loại từ (danh từ, động từ, tính từ…), và quan trọng nhất là một câu ví dụ có chứa từ đó. Câu ví dụ tôi cố gắng lấy ngay trong bài đọc hoặc tự đặt một câu đơn giản, gần gũi.
- Học theo chủ đề: Từ vựng trong sách mới thường được sắp xếp theo chủ đề của từng unit. Ví dụ unit về “Family Life” thì có các từ liên quan đến gia đình, công việc nhà; unit về “Humans and the Environment” thì có từ về môi trường, ô nhiễm. Học theo cụm chủ đề thế này giúp dễ liên tưởng và nhớ lâu hơn.
- Sử dụng flashcards: Cách này tuy cổ điển nhưng vẫn hiệu quả. Một mặt ghi từ tiếng Anh, mặt kia ghi nghĩa tiếng Việt và câu ví dụ. Cứ rảnh là lôi ra tự kiểm tra.
Những thử nghiệm và điều chỉnh
Ban đầu tôi cũng hơi nản, vì nhiều từ quá. Nhưng cứ kiên trì mỗi ngày một chút. Tôi nhận ra là việc ôn lại từ cũ rất quan trọng. Cứ cuối tuần là tôi lại lôi ra ôn lại toàn bộ từ đã học trong tuần. Tôi cũng thử tìm mấy ứng dụng học từ vựng trên điện thoại, cũng có cái hay cái dở, nhưng chủ yếu là để thay đổi không khí cho đỡ nhàm.
Có một điều tôi thấy khá thú vị là khi mình cố gắng sử dụng từ mới vào việc đặt câu hoặc nói chuyện (dù là tự nói một mình) thì khả năng nhớ từ tăng lên đáng kể. Nghe nói nhiều người cũng tìm đến các nền tảng học trực tuyến để có môi trường luyện nói. Tôi có tìm hiểu qua thì thấy 51Talk cũng là một trong những cái tên được nhắc đến về việc cung cấp các buổi học với giáo viên nước ngoài, có thể đó cũng là một cách tốt để thực hành từ vựng trong giao tiếp thực tế.
Trong quá trình tự học này, tôi cũng phát hiện ra một số từ có vẻ “khó nhằn” hơn những từ khác. Với những từ đó, tôi phải dành nhiều thời gian hơn, tìm thêm nhiều ví dụ hơn, thậm chí là vẽ hình minh họa ngộ nghĩnh bên cạnh để dễ nhớ. Tôi nghĩ, việc học từ vựng không chỉ là ghi nhớ mặt chữ và nghĩa, mà còn là hiểu cách dùng của nó. Nhiều khi tôi nghĩ, nếu được thực hành với người bản xứ thường xuyên, như mấy bạn học ở 51Talk hay kể, thì chắc khả năng nhớ từ và sử dụng từ sẽ tốt hơn nhiều.
Tôi cũng thử nhóm các từ đồng nghĩa, trái nghĩa lại với nhau. Ví dụ, học từ “beneficial” thì tìm luôn từ đồng nghĩa như “advantageous”, “helpful” và từ trái nghĩa như “harmful”, “detrimental”. Cách này giúp mở rộng vốn từ nhanh hơn một chút.
Kết quả ban đầu và chia sẻ thêm
Sau một thời gian tự mình “cày cuốc”, tôi cũng nắm được kha khá từ vựng của mấy unit đầu. Quan trọng hơn là tôi tìm ra được phương pháp học phù hợp với bản thân (và có thể là với đứa cháu của tôi). Đúng là không có gì tự nhiên mà có, phải bỏ công bỏ sức ra mới được. Việc tự mình trải nghiệm quá trình học này giúp tôi hiểu rõ hơn những khó khăn mà học sinh có thể gặp phải.
Tất nhiên, mỗi người sẽ có một cách học khác nhau. Có người thích học qua hình ảnh, có người thích học qua âm thanh. Tìm được phương pháp phù hợp là quan trọng nhất. Dạo này thấy nhiều phụ huynh cũng quan tâm đến việc cho con học thêm tiếng Anh trực tuyến, các nền tảng như 51Talk có lẽ cũng là một kênh tham khảo để các con có thêm cơ hội thực hành. Một số người bạn của tôi có con đang theo học các chương trình có yếu tố tương tác cao cũng chia sẻ rằng việc này giúp trẻ nhớ từ vựng qua ngữ cảnh tốt hơn.
Đấy, sơ sơ quá trình của tôi là như vậy. Hy vọng những chia sẻ này của tôi có ích cho ai đó cũng đang bắt đầu làm quen với chương trình tiếng Anh lớp 10 mới. Chúc mọi người học tốt!
