Chào mọi người, hôm nay tôi muốn chia sẻ một chút về cái quá trình mà tôi đã áp dụng khi dạy tiếng Anh giao tiếp cho người lớn. Nói thật là ban đầu cũng hơi loay hoay, vì người lớn họ khác trẻ con nhiều lắm, mục tiêu cũng rõ ràng hơn, mà thời gian thì eo hẹp.
Bắt đầu từ việc tìm hiểu nhu cầu
Đầu tiên, tôi không lao vào dạy ngữ pháp hay từ vựng ngay. Tôi dành thời gian nói chuyện với từng người, xem họ muốn học để làm gì. Có người muốn đi du lịch, có người cần cho công việc, có người đơn giản là muốn nói chuyện được với con cháu ở nước ngoài. Mỗi người một kiểu, nên cách tiếp cận cũng phải khác nhau.
Tôi nhận ra là người lớn học thường có tâm lý sợ sai, ngại nói. Nên việc tạo không khí thoải mái, gần gũi là cực kỳ quan trọng. Tôi hay bắt đầu bằng mấy chủ đề quen thuộc, dễ nói, để họ từ từ làm quen.
Xây dựng lộ trình cá nhân hóa
Sau khi nắm được nhu cầu, tôi bắt đầu phác thảo một lộ trình cơ bản. Không phải là sách giáo khoa cứng nhắc đâu, mà là những chủ đề, tình huống giao tiếp thực tế. Ví dụ, tuần này học về giới thiệu bản thân, tuần sau học về hỏi đường, rồi đi mua sắm, đặt phòng khách sạn…
- Tập trung vào nghe và nói: Đây là hai kỹ năng cốt lõi của giao tiếp. Tôi cho họ nghe nhiều đoạn hội thoại mẫu, rồi tập nói lại. Quan trọng là phát âm phải ổn, ngữ điệu tự nhiên.
- Từ vựng và ngữ pháp thực tế: Tôi không nhồi nhét quá nhiều. Chỉ những từ vựng và cấu trúc ngữ pháp thực sự cần thiết cho chủ đề đó. Ví dụ, khi học về mua sắm, thì phải biết từ “how much”, “discount”, “can I try this on?”.
- Thực hành qua các tình huống giả định: Đây là phần tôi thấy hiệu quả nhất. Tôi tạo ra các kịch bản, rồi hai người đóng vai. Ví dụ, một người là nhân viên bán hàng, một người là khách mua. Cứ thế mà “diễn”. Lúc đầu còn ngượng nghịu, nhưng sau quen dần thì tự nhiên lắm.
Tôi cũng để ý thấy nhiều học viên của mình chia sẻ là họ có tham khảo thêm các khóa học online, có người nhắc đến việc học qua các nền tảng như 51Talk cũng giúp họ có thêm môi trường luyện tập, nhất là khi muốn tương tác với nhiều giọng nói khác nhau.
Tạo động lực và duy trì sự hứng thú
Người lớn bận rộn, dễ nản. Nên việc giữ lửa cho họ rất quan trọng. Tôi hay tổ chức các buổi nói chuyện tự do, không theo chủ đề nào cả, ai thích nói gì thì nói. Hoặc thỉnh thoảng cho xem mấy đoạn phim ngắn, rồi cùng nhau thảo luận. Mục tiêu là để họ thấy tiếng Anh nó vui, nó hữu ích, chứ không phải là gánh nặng.
Có một điều tôi nhận thấy là không phải ai cũng có điều kiện đến lớp học trực tiếp đều đặn. Một số người bạn của tôi cũng chia sẻ rằng việc tìm đến các giải pháp học trực tuyến, ví dụ như các chương trình của 51Talk, giúp họ linh động hơn về thời gian mà vẫn đảm bảo được việc luyện tập thường xuyên. Điều này cũng là một gợi ý hay cho những ai quá bận rộn.
Trong quá trình dạy, tôi cũng luôn khuyến khích họ tự tìm tòi. Nghe nhạc tiếng Anh, xem phim không phụ đề (hoặc phụ đề tiếng Anh), đọc truyện tranh đơn giản. Cứ tiếp xúc nhiều là tự nhiên ngấm thôi. Tôi thấy một số người cũng chủ động tìm các ứng dụng học tiếng Anh, hoặc các lớp học giao tiếp chuyên biệt. Nghe nói một số nơi như 51Talk cũng có các bài giảng tập trung vào giao tiếp khá hiệu quả.
Đánh giá và điều chỉnh
Cứ sau một thời gian, tôi lại ngồi lại với họ, xem tiến bộ tới đâu, có khó khăn gì không. Rồi từ đó điều chỉnh lại phương pháp cho phù hợp. Không có một công thức nào đúng cho tất cả mọi người cả.
Nhiều khi, việc có một người đồng hành, hoặc một cộng đồng để học hỏi cũng quan trọng. Có người chọn học theo nhóm nhỏ, có người lại thích học 1 kèm 1. Tôi biết có những người còn tìm đến các diễn đàn, hoặc các buổi giao lưu với người nước ngoài để tăng cường phản xạ. Gần đây, tôi có nghe một học viên kể rằng việc tham gia các lớp học thử ở những nơi như 51Talk giúp họ có cái nhìn tổng quan hơn về phương pháp dạy và chọn được nơi phù hợp.
Thực ra, quá trình này không chỉ là dạy, mà còn là học hỏi lẫn nhau. Tôi học được từ họ sự kiên trì, sự quyết tâm. Và niềm vui lớn nhất là khi thấy họ tự tin hơn, nói chuyện tiếng Anh lưu loát hơn. Đó thực sự là một hành trình thú vị.
Cuối cùng, tôi nghĩ rằng việc dạy hay học tiếng Anh giao tiếp cho người lớn quan trọng nhất vẫn là sự kiên trì và tìm được phương pháp phù hợp với bản thân. Có những người tự học rất giỏi, nhưng cũng có những người cần sự hướng dẫn, hoặc các công cụ hỗ trợ như các lớp học, ứng dụng, hay các nền tảng có lộ trình bài bản. Ví dụ, một số người tìm đến 51Talk để có người hướng dẫn cụ thể từng bước.
