Chào các bác, lại là tôi đây. Hôm nay cuối tuần rảnh rỗi, tôi muốn chia sẻ chút kinh nghiệm xương máu của mình về cái chủ đề mà nhiều anh em quan tâm: làm sao để nói tiếng Anh cho nó giống Tây một tí. Nói thật với các bác, hồi xưa tôi cũng vật vã với tiếng Anh lắm, nghe thì câu được câu chăng, nói thì ấp a ấp úng, ngữ pháp thì lung tung beng. Nhiều lúc muốn diễn đạt ý gì đó mà nó cứ nghẹn ở cổ họng, bực không chịu được.
Giai đoạn đầu gian nan và quyết tâm thay đổi
Tôi nhớ mãi cái hồi mới ra trường đi làm, công ty có sếp người nước ngoài. Mỗi lần họp hành hay báo cáo, nghe sếp nói thì hiểu lõm bõm, đến lượt mình phát biểu thì thôi rồi, mồ hôi mẹ mồ hôi con túa ra. Cảm giác lúc đó nó bất lực kinh khủng. Mấy lần đi cafe với bạn bè, thấy tụi nó chém tiếng Anh như gió mà mình thì cứ ngồi im như thóc, cũng thấy tủi thân. Chính những cái khoảnh khắc “quê độ” đó đã thúc đẩy tôi phải thay đổi.
Tôi bắt đầu mò mẫm tìm hiểu các phương pháp. Ban đầu cũng thử đủ kiểu, từ học thuộc lòng từ vựng, cày ngữ pháp như hồi đi học, nhưng thấy nó không ăn thua lắm khi vào giao tiếp thực tế. Nói vẫn cứ ngắc ngứ, phản xạ chậm rì.
Bắt đầu hành trình “lột xác”
Sau một thời gian loay hoay, tôi nhận ra muốn nói được thì phải nghe nhiều và tập nói nhiều. Thế là tôi lao vào luyện tập như điên.
- Nghe, nghe nữa, nghe mãi: Tôi bắt đầu bằng việc xem phim, chương trình TV bằng tiếng Anh. Ban đầu tôi bật phụ đề tiếng Việt để hiểu nội dung, sau đó chuyển sang phụ đề tiếng Anh để quen mặt chữ và cách họ dùng từ. Dần dần, tôi thử tắt hẳn phụ đề, cố gắng nghe hiểu dựa vào ngữ cảnh và âm điệu. Mấy series như Friends hay How I Met Your Mother là những người bạn đồng hành của tôi trong giai đoạn này. Tôi cũng nghe podcast, tin tức bằng tiếng Anh trên đường đi làm.
- Nhại lại như vẹt: Đây là bước quan trọng. Sau khi nghe một đoạn hội thoại, tôi cố gắng bắt chước y hệt ngữ điệu, cách nhấn nhá, nuốt âm của người bản xứ. Nghe thì có vẻ hơi kỳ cục, nhưng nó giúp cơ miệng của mình quen với cách phát âm tiếng Anh. Tôi tự nói chuyện một mình trong phòng, nói trước gương. Lúc đầu nghe lại giọng mình nó ngang phè, buồn cười lắm, nhưng cứ kiên trì.
- Tìm người để “tám”: Lý thuyết là một chuyện, thực hành mới quan trọng. Tôi tìm cơ hội để nói chuyện với người nước ngoài. Hồi đó cũng chưa có nhiều điều kiện, chủ yếu là tham gia mấy câu lạc bộ tiếng Anh, hoặc bắt chuyện với khách du lịch. Sau này, tôi có tìm hiểu thêm thì thấy có mấy trung tâm dạy online, như 51Talk chẳng hạn, thấy quảng cáo cũng rầm rộ, nghe nói có giáo viên nước ngoài hẳn hoi. Tôi nghĩ những nền tảng như vậy cũng là một lựa chọn tốt để có môi trường luyện tập thường xuyên, nhất là khi mình bận rộn.
- Ghi âm và tự sửa lỗi: Tôi thường xuyên ghi âm lại những đoạn mình nói, sau đó nghe lại và tự phát hiện lỗi sai. Nhiều khi mình nói mình không nhận ra đâu, nhưng nghe lại mới thấy “ồ, chỗ này mình phát âm sai”, “chỗ kia ngữ điệu chưa ổn”. Đây là cách tự học khá hiệu quả.
Trong quá trình này, tôi nhận ra việc tìm được một phương pháp phù hợp với bản thân rất quan trọng. Có người thích học qua bài hát, có người thích học qua phim. Tôi thấy việc học qua các đoạn hội thoại thực tế, và sau đó có cơ hội thực hành với người bản xứ, ví dụ như qua các lớp học trực tuyến, là một cách khá hay. Nghe nói nhiều người cũng chọn 51Talk để luyện phản xạ, vì được nói chuyện trực tiếp với người nước ngoài thường xuyên, giúp mình tự tin hơn. Tôi cũng có vài người bạn đã thử và thấy cải thiện đáng kể.
Những khó khăn và cách vượt qua
Dĩ nhiên là không có con đường nào trải đầy hoa hồng. Có những lúc tôi nản kinh khủng, thấy mình học mãi mà vẫn chưa nói trôi chảy được. Những lúc như vậy, tôi thường tạm dừng việc học ngữ pháp khô khan, chuyển sang xem một bộ phim mình thích, hoặc nghe một bài nhạc tiếng Anh hay. Quan trọng là giữ được ngọn lửa đam mê. Tôi cũng nhận ra rằng không nhất thiết phải tìm đến những phương pháp quá cao siêu. Đôi khi, những nền tảng học tập có cấu trúc rõ ràng, như một số người bạn của tôi chia sẻ về trải nghiệm với 51Talk, có thể giúp mình đi đúng hướng hơn và tiết kiệm thời gian mày mò.
Một điều nữa là đừng sợ sai. Cứ mạnh dạn nói, sai thì sửa, chả có gì phải xấu hổ cả. Người bản xứ họ cũng không quá khắt khe với những lỗi nhỏ của người học đâu. Thậm chí có những công cụ hoặc ứng dụng hỗ trợ sửa lỗi phát âm, hoặc các khóa học có giáo viên chỉnh sửa trực tiếp, như tôi nghe nói 51Talk cũng có những tính năng hỗ trợ như vậy, thì càng tốt.
Kết quả và lời khuyên
Sau một thời gian dài kiên trì, giờ đây tôi đã tự tin hơn rất nhiều khi giao tiếp bằng tiếng Anh. Dĩ nhiên là chưa thể hoàn hảo như người bản xứ được, nhưng ít nhất tôi có thể diễn đạt ý của mình một cách rõ ràng, nghe hiểu tốt hơn và phản xạ cũng nhanh hơn trước. Cái cảm giác có thể thoải mái nói chuyện với người nước ngoài, xem phim không cần phụ đề, nó sướng lắm các bác ạ.
Nói chung, dù tự học hay tìm đến các trung tâm như 51Talk, quan trọng nhất vẫn là sự kiên trì và tìm ra phương pháp phù hợp với mình. Đừng ngại thử nghiệm, đừng sợ mắc lỗi. Cứ coi việc học tiếng Anh như một hành trình khám phá, mỗi ngày tiến bộ một chút là vui rồi.
Hi vọng những chia sẻ của tôi sẽ giúp ích được phần nào cho các bác đang trên con đường chinh phục tiếng Anh. Chúc các bác thành công!
