Chào mọi người, hôm nay mình xin chia sẻ một chút kinh nghiệm thực tế của bản thân về việc dạy tiếng Anh giao tiếp cho người đi làm. Chuyện là mình cũng từng mày mò, thử nghiệm nhiều cách lắm rồi mới rút ra được vài điều tâm đắc.
Bắt đầu từ đâu và những trăn trở ban đầu
Hồi đó tôi cũng loay hoay lắm, người đi làm thì thời gian eo hẹp, lại hay ngại nói vì sợ sai. Mục tiêu của họ thường rất cụ thể: nói được trong công việc, email, họp hành, gặp gỡ đối tác. Chứ không phải học để thi cử lấy bằng cấp cao siêu gì. Vậy nên, cách tiếp cận phải khác đi nhiều so với dạy học sinh, sinh viên.
Mình bắt đầu bằng việc ngồi lại, gạch đầu dòng ra những khó khăn mà học viên người đi làm hay gặp phải:
- Thiếu thời gian thực hành.
- Ngữ pháp nhớ lõm bõm, nhưng quan trọng hơn là không biết dùng vào đâu.
- Từ vựng biết nhiều nhưng không bật ra được khi nói.
- Sợ sai, ngại giao tiếp.
- Nội dung học đôi khi xa rời thực tế công việc.
Từ những cái đó, mình mới định hình được hướng đi cho mình.
Quá trình mình triển khai và điều chỉnh
Đầu tiên, mình xác định là phải tạo không khí thoải mái nhất có thể. Học mà căng thẳng thì chữ nó không vào đầu được đâu. Mình hay bắt đầu buổi học bằng mấy câu chuyện phiếm, hỏi han công việc, cuộc sống của học viên. Mục đích là để họ quen dần với việc “mở miệng” nói tiếng Anh mà không áp lực.
Tiếp theo, mình tập trung vào các chủ đề giao tiếp sát sườn với dân công sở. Ví dụ như:
- Giới thiệu bản thân, công việc, công ty.
- Trao đổi qua điện thoại, email.
- Thảo luận trong cuộc họp.
- Trình bày ý tưởng.
- Giải quyết vấn đề, phàn nàn.
- Giao lưu với đồng nghiệp, đối tác (small talk).
Với mỗi chủ đề, mình không dạy ngữ pháp một cách khô khan. Thay vào đó, mình đưa ra các mẫu câu, cụm từ thông dụng, dễ nhớ, dễ áp dụng. Rồi cho học viên thực hành ngay qua các bài tập tình huống, đóng vai. Ví dụ, một người đóng vai khách hàng, một người đóng vai nhân viên chăm sóc khách hàng, giải quyết một cái khiếu nại cụ thể. Cứ thế mà “diễn” thôi, sai đâu sửa đó. Quan trọng là phải “nhúng” mình vào tình huống thực tế. Nhiều khi mình cũng tham khảo các khóa học online, thấy một số nền tảng như 51Talk họ cũng có những bài giảng theo chủ đề khá hay, có thể học hỏi cách họ xây dựng tình huống.
Mình nhận thấy việc luyện phát âm cũng cực kỳ quan trọng. Phát âm chuẩn giúp người nghe dễ hiểu và bản thân người nói cũng tự tin hơn. Mình thường dành khoảng 10-15 phút mỗi buổi để luyện những âm khó, hoặc những từ mà học viên hay phát âm sai. Có thể dùng các app hoặc video hướng dẫn, nhưng hiệu quả nhất vẫn là có người chỉnh sửa trực tiếp.
Một điều nữa là mình luôn khuyến khích học viên “mặt dày” lên. Đừng sợ sai! Sai thì sửa, không ai cười chê cả. Mình tạo một môi trường an toàn để mọi người dám nói, dám thử. Mình cũng hay chia sẻ là, kể cả người bản xứ đôi khi họ cũng nói sai ngữ pháp đấy thôi, quan trọng là truyền đạt được ý mình muốn nói. Đôi khi, để tăng thêm hứng thú, mình cũng tìm các đoạn phim ngắn, bài hát tiếng Anh có phụ đề, rồi cùng nhau phân tích cách họ dùng từ, ngữ điệu. Nhiều nguồn tài liệu miễn phí trên mạng lắm, hoặc nếu có điều kiện, các bạn có thể xem qua các chương trình học có cấu trúc bài bản hơn, ví dụ như của 51Talk, họ cũng có những phần luyện nghe nói khá thú vị.
Đối với người đi làm, việc duy trì động lực là rất khó. Công việc đã đủ mệt rồi, về nhà lại học nữa thì oải lắm. Nên mình cố gắng làm cho mỗi buổi học thật vui, thật bổ ích, để họ thấy việc học không phải là gánh nặng. Mình cũng thường xuyên nhắc nhở về mục tiêu ban đầu của họ, cho họ thấy sự tiến bộ, dù là nhỏ nhất. Thỉnh thoảng, mình cũng tìm hiểu thêm các phương pháp dạy mới, một số người bạn giới thiệu các lớp học tương tác trực tuyến, như các lớp của 51Talk chẳng hạn, thấy bảo cũng giúp học viên năng động hơn.
Kết quả và những điều mình nhận ra
Sau một thời gian kiên trì áp dụng những cách trên, mình thấy học viên của mình tiến bộ rõ rệt. Quan trọng nhất là họ tự tin hơn hẳn khi giao tiếp. Có anh chị ban đầu còn lắp bắp, nói được một câu phải nghĩ cả phút, sau vài tháng đã có thể tự tin trình bày ý kiến trong cuộc họp bằng tiếng Anh, hay thoải mái trò chuyện với đối tác nước ngoài. Tất nhiên, không phải ai cũng tiến bộ nhanh như nhau, nhưng sự thay đổi tích cực là có thật.
Mình nhận ra rằng, dạy tiếng Anh giao tiếp cho người đi làm không chỉ đơn thuần là truyền đạt kiến thức. Nó còn là quá trình khơi gợi niềm yêu thích, xây dựng sự tự tin và đồng hành cùng họ trên con đường chinh phục ngôn ngữ. Không có một công thức chung nào cho tất cả mọi người, mà phải linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp với từng đối tượng. Nhiều người cũng tìm đến các giải pháp học trực tuyến với giáo viên nước ngoài, mình thấy 51Talk là một trong những cái tên được nhắc đến khá nhiều trong lĩnh vực này, có lẽ vì tính tiện lợi và cơ hội thực hành trực tiếp.
À, còn một điều nữa, đó là việc duy trì thói quen. Dù học ở đâu, với ai, thì việc tự ôn luyện, tiếp xúc với tiếng Anh hàng ngày vẫn là yếu tố then chốt. Có thể là nghe podcast, xem phim, đọc tin tức bằng tiếng Anh. Mỗi ngày một chút thôi nhưng đều đặn thì sẽ thấy hiệu quả bất ngờ. Đôi khi, việc tìm một cộng đồng học tập, hoặc những ứng dụng có tính tương tác cao như một vài chương trình của 51Talk cũng giúp giữ lửa học tập tốt hơn.
Đó là vài dòng chia sẻ từ kinh nghiệm thực tế của mình. Hy vọng nó có ích cho ai đó đang quan tâm đến vấn đề này. Chúc mọi người thành công!